Het leven na de lockdowns… Klinkt dat even fijn. Toen de lockdown er kwam, wist ik net zoals de hele wereld niet wat me overkwam. Té onvoorstelbaar voor woorden dat de hele wereld opeens schuddend tot stilstand kon komen. Dat in drie maanden tijd letterlijk alles op zijn kop stond. En straks, ooit, hebben we ermee gedeald. En dan? Binnen één dag weer terug naar het oude normaal? Een illusie, leer ik uit het nieuwste boek van Jitske Kramer. Daarom vijf tips voor het leven na de lockdowns.
1. Nu we er nog middenin zitten
Naast alle ellende van corona, waar ik niet verder over hoef uit te weiden omdat we dat allemaal gezien en gevoeld hebben, waren er ook positieve dingen. Als de wereld straks weer tot bedaren kan komen, is het heerlijk om weer vooruit te kunnen kijken. Alleen bestaat dan het gevaar dat we de goede lessen uit de crisis vergeten, in onze haast om de ellende achter ons te laten. Slim dus om de waardevolle lessen die je niet wilt vergeten, vast op te schrijven. Wat wil jij als winst vasthouden? Ik begin vast:
- Ik blijk 100% thuiswerken fantastisch te vinden (zolang scholen en kinderopvang open zijn): productiever, eigen tijd indelen, geconcentreerde werkflow
- Geleerd hoe waardevol collega’s zijn: elkaar een paar keer per jaar offline zien voor bonding lijkt mij een goede aanvulling op de voordelen van thuiswerken
- Beseft hoe flexibel een mens is: hopelijk beseffen we dat bij andere crises ook
- Sociale contacten en events zijn fantastisch: maar af en toe complete rust is dat ook!
2. Maak vast een plannetje
Jij verlangt waarschijnlijk net zo erg als ik naar het moment dat we alle maatregelen de wereld uit kunnen gooien. Maar wat als dat moment straks daar is? Wat ga je dan eigenlijk doen? Grote kans dat je dan weer in de auto stapt, in de file staat, op kantoor aankomt en de tijd ziet wegtikken in een vergadering. Was dat nu waar we al die maanden naar verlangt hebben? Nee toch! Maak daarom nu vast een plannetje voor straks. Ik zeg bewust: plannetje. Want het hoeft nu ook weer niet te serieus te zijn, maar denk wel na over je leven, over je bedrijf. Alles ging altijd maar door, nu staan we stil en wat wil je straks? Nu hebben we tijd om te evalueren. Je kunt bijvoorbeeld dingen opschrijven die je wilt behouden – dingen die je nu mist. En dingen die je niet wilt behouden – dingen waarvan je blij bent dat het ophield, en waar jij je straks opnieuw aan gaat ergeren. Voor mij persoonlijk: 100% thuiswerken wil ik behouden, het vele thuiszitten wil ik níet behouden.
3. Dans – spring – vier
Hoe zou het zijn om straks weer op een festival te staan? Om een hele woonkamer vol verjaardagsvisite te hebben? Middenin een polonaise te lopen? Dan voel je straks toch blijdschap in je hele lijf! Door lange tijd iets niet te kunnen of mogen, is het daarna extra bijzonder. En daar heb ik nu al zin in! Toch zie je vaak dat mensen zo weer over gaan op de orde van de dag. Logisch, het leven gaat door en alles went. En positieve dingen wennen nu eenmaal sneller dan negatieve dingen. Maar ik hoop dat we straks collectieve vreugde mogen ervaren, zoals we nu collectieve eenzaamheid ervaren. Laten we dansen, springen, vieren en vooral de slingers heel lang laten hangen!
4. En sta even stil
Stilstaan is een allergiewoord geworden. Dat hebben we nu wel lang genoeg gedaan, we staan al een jaar stil! Klopt, we staan allemaal in de wachtstand en leven ondertussen ook verder in afwachting van. Ooit komt die dag dat de laatste maatregel de prullenbak ingaat, en dan gaan we vieren zoals ik bij tip drie beschreef. Toch is het goed om straks ook stil te staan. Bij wat er is gebeurd en wat dat met jou deed. Jij hebt nogal wat meegemaakt het afgelopen jaar. Ren er niet aan voorbij, ren er niet vandaan, wees lief voor jezelf. Het is logisch als je straks nog nare herinneringen hebt, dat verdrietige emoties opeens (weer) boven komen. Laat ze komen, laat ze vloeien, dan vloeien ze het snelst bij je vandaan. En als er soms weer een golfje terugkomt, dan jank je gewoon nog een keer. Of je word nog een keer boos. Want het was niet niks en jij hebt deze crisis doorleefd en overleefd.
5. De laatste stuiptrekkingen
In het boek Werk heeft het gebouw verlaten van Jitske Kramer lees ik over de terugkeershock. Ze legt uit dat we allemaal naar het oude normaal verlangen, maar dat het nog weleens kan tegenvallen als we daar eenmaal weer zijn. Want dan komen we erachter dat het oude normaal misschien wel weer kán, maar dat we dat niet meer wíllen. Sommige dingen wel, zoals het knuffelen en het gaan waar je wilt. Maar sommige dingen niet, zoals het met z’n allen van 9-5 in een kantoortuin zitten. Door de crisis heen, hebben we dingen geleerd, zijn we verder ontwikkeld. Het oude normaal zoals het was, past ons niet meer, we zijn er uitgegroeid. Zoals een lekkere jas, die je een jaar later weer aandoet. Opeens zit hij niet lekker meer.
Dat betekent dat ons, zodra de maatregelen over zijn, weer een cultuurshock te wachten staat. Een shock tussen het oude normaal en het nieuwe wij. Niet gelijk natuurlijk, eerst zijn we mega blij en dansen we in polonaise door de straat. En dan gaan we merken dat het oude normaal niet meer past. Het belangrijkste is dat je weet dat zo’n terugkeershock heel normaal is, en dat ‘ie gaat komen. Daardoor overvalt het je niet. Laten we het zien als deel van de transformatie naar het nieuwe oude normaal. Waarbij we de mooie, prachtige, heerlijke dingen van het oude normaal behouden, en de wijze lessen van de crisistijd eraan toevoegen.
