Dat gevoel dat het merendeel van de vrouwen, en mannen, op een zekere leeftijd krijgt. De één beschrijft het als een oergevoel, de ander als een groot verlangen of een diep weten over een wezenlijke stap in hun levensloop. Over hoe die stap voor vele vrouwen zelfs intrinsiek verbonden is aan het vrouwzijn en aan een voor hen vanzelfsprekende fase om in een vrouwenleven te doorlopen. Wat als je dat ene grootse, wezenlijke gevoel niet hebt? Wat als je geen kinderwens hebt?
Wat als je geen kinderwens hebt?
Hoe is het als je als één van de weinigen in je omgeving niet het verlangen hebt om kinderen groot te brengen of je DNA, je familienaam, -lijn of je levensfilosofie door te geven aan een nieuwe generatie? Wat als een leven met kinderen eerder als een belemmering dan als een vervulling voelt? Wat als dat verlangen ook niet komt wanneer de veertig dichterbij is dan de dertig?
En voor vrouwen: ben je wel ‘een echte vrouw’ als je een leven voor je ziet zonder kinderen? Ben je egoïstisch wanneer jij je leven niet 360 graden om wilt gooien om het merendeel van je tijd, energie en aandacht te besteden aan kinderen omdat je andere plannen en prioriteiten hebt? Wat als je al een heel gelukkig en vervuld leven hebt zonder kinderen? Wat als je geen kinderwens hebt? Sommige mensen kunnen zich dat oprecht niet voorstellen heb ik gemerkt, gelukkig zijn er vele vormen van vervulling?
Voor mij wordt het steeds duidelijker dat ik geen kinderwens heb
Hoe leuk ik kinderen ook kan vinden… In dit leven wil ik veel liever veel vrijheid ervaren en mijn eigen plan trekken; niet in dat van kinderen faciliteren. De weg die ik kies, die mijn hart me stap voor stap wijst, is nodig om me senang te voelen. Ze helpt me mijn levenslessen te leren en via mijn werk door te geven aan anderen wat in mijn vermogen ligt.
Voelt het nog hetzelfde?
Af en toe denk ik natuurlijk wel aan zwanger worden en kinderen krijgen, om te kijken of het nog steeds hetzelfde voelt. Tot dusver is mijn gevoel daarbij vergelijkbaar met de volgende metafoor: het voelt alsof ik een luchtballon ben die plots niet meer op kan stijgen omdat er tig zware zandzakken in liggen. De vergelijking gaat voor mij gevoelsmatig om bewegingsvrijheid die ingeperkt wordt; niet over dat kinderen an sich een zwaar fenomeen voor me zijn. Ik vind het prachtige wezentjes. Met Bomans gesproken: bij anderen.
Er zijn mensen die het kunnen: zich volledig vrij voelen als vader / moeder
Er zijn overigens mensen die het kunnen; zich volledig vrij voelen als moeder; nog steeds ervaren dat alles kan. Wanneer ze er maar hun zinnen op zetten en de juiste can-do mindset houden. Maar dat heb ik maar één keer gehoord; van mijn dierbare vriendin Aaliyah. Ik geloof ook dat zij dat kan; ik betwijfel echter of ik dat zelf zou kunnen. Dan moet je daarnaast natuurlijk ook nog het verlangen hebben om moeder te worden.
Factoren rondom de kinderwens
Ik denk dat het een heel persoonlijke vraag is. Bijvoorbeeld alleen al hoe je deze vraag van wel/geen kinderen voor jezelf onderzoekt:
- De één doet dit verkennen helemaal alleen
- De ander onderzoekt dit samen met een partner
- Een ander vraagt een coach om mee te kijken en verdiepende vragen te stellen
Over wanneer je er wat meer helderheid over krijgt:
- Sommige mensen voelen en weten het al van jongs af aan
- Bij anderen is het iets wat zich gaandeweg ontvouwt, en meestal is er rond de dertig á vijfendertig dan wel een beeld
- Enkelen komen er pas relatief laat mee omdat het niet heel dringend de ene noch de andere kant op hoeft
- Een aanzienlijk kleinere groep twijfelt lang of ze kinderen wil
- En een nog kleinere groep weet al snel: Ik wil geen kinderen
Er zijn allerlei afhankelijkheden:
- Niet iedereen heeft meteen de juiste omstandigheden en wacht hierop, zoekt ernaar, zoals: relatie, de juiste relatie, allebei een kinderwens…
- Gezondheid en vruchtbaarheid zijn veel voorkomende factoren
- De wereld waarin kinderen opgroeien
- De financiële omstandigheden
- De vraag: wat wil ik nog meer in het leven en is dit te combineren
Hoe ontdek je of je een kinderwens hebt?
Voor de twijfelaars en de groep zo lang ik niks van een verlangen voel, is het antwoord ‘nee’, bij deze laatste groep hoor ik zelf, denk ik wel dat het altijd van belang is om heel goed te blijven voelen. Met alleen rationele argumenten kom je er niet. Het was in ieder geval voor mij zaak om vooral te voelen wat mijn hart ingaf. Dat fluistert heel rustig mijn stappen op het levenspad in. Het voelde belangrijk en goed om steeds eerlijk te verkennen of zich iets in mij roerde rondom kinderen krijgen. Te checken:
- Onderdruk ik iets?
- In hoeverre speelt het een rol hoe mijn partner in elkaar steekt?
- Laat ik me weerhouden omdat hij ook geen kinderwens heeft?
Hierover heb ik ook veel gesprekken met mijn lief, vrienden, vriendinnen en familie en life coach gevoerd. Ook met andere mensen die het nog niet precies wisten; samen verkennend: Hoe leeft dit thema bij jou?
Wat kan je nog meer helpen om erachter te komen?
Ook iets dat van belang was, was het onderzoeken van mijn eigen kernwaarden en wat ik wil beleven. Vragen die jij jezelf zou kunnen stellen zijn:
- Wat is belangrijk voor mij in het leven?
- Wat zou ik willen meemaken?
- Welk beeld heb ik van mijn (nabije) toekomst?
Ik hield er nooit Excelsheets of vijfjarenplannen over mijn toekomst op na. Toch is er ook voor mij als niet-planner iets globaals te zeggen over wat ik mee wil maken. De dingen waar ik van geniet en waar ik benieuwd naar ben bijvoorbeeld. Reizen maken door verre landen, veel tijd doorbrengen in meditatiecentra over de hele wereld (retraites), cursussen doen, opleidingen volgen en spontaan ideeën kunnen laten opwellen in mijn binnenste en die uitvoeren. Veel coachen, veel vrij zijn en in de natuur tijd doorbrengen. Tijd met dierbaren spenderen en misschien later ook wat milieuprojecten opzetten. Vrijheid is voor mij het hoogste goed, ik vaar er zó wel bij.
Andere dingen die mij hielpen om duidelijkheid te krijgen
Eens in de zoveel tijd over dit topic inchecken bij mijn partner was ook van belang. We hadden allebei van meet af aan geen kinderwens, maar spraken af elkaar eerlijk te informeren als dit zou veranderen. Om dan samen te onderzoeken of we de veranderende ander zouden kunnen volgen of niet. Dat was een fijn platform met ruimte om te kunnen onderzoeken. Ook voelde het fijn dat mijn lief waarschijnlijk mee zou gaan als ik de wens alsnog had gekregen. Voor hem was het geen keiharde nee, maar ook geen verlangen.
Ik heb het ook steeds, jarenlang, heel bewust open gelaten. Mijn wezen alle tijd gegund om zich uit te spreken en tot een keuze te komen; voor zover je die keuze überhaupt hébt natuurlijk. En er niks mee te doen zolang ik geen overtuigend ja voelde. Ook dat voelde als heel respectvol naar mezelf, mijn levensplan en naar een eventuele ziel die haar intrek in mijn baarmoeder had willen nemen. Zorgvuldigheid vind ik zo belangrijk; zeker bij zulke impactvolle keuzes waar andere levens bij betrokken zijn.
Dat ik mezelf de tijd gunde was fijn
Dat ik mezelf de tijd gunde was fijn. Onder druk maak ik zo’n keuze niet. Ik zag de keuze als een fles wijn die in het rek lag te rijpen, en die vanzelf op smaak zou komen. Ik hoefde er niet heel veel aan te doen. Het grote vertrouwen dat het zich zou ontvouwen en dat iedere uitkomst oké was, lag steeds wel in de achtergrond, met af en toe een schrikbeweging en daarbij een vraag als: moet ik niet meer dóén om het allemaal zeker te weten?
De vraag in een groter, spiritueel plaatje zetten
Wat het voor mij makkelijker maakt om me een leven zonder kinderen te permitteren is mijn visie op het grotere plaatje van het leven. Ik geloof dat we meerdere aardse levens hebben waarin we eindeloos veel dingen leren. Onder andere om ons uiteindelijk te herinneren wie we eigenlijk zijn: spirituele wezens met tijdelijke menselijke ervaringen; in plaats van mensen met spirituele ervaringen. Zo denk ik dat ik vaak genoeg in de gelegenheid ben geweest om moeder, of misschien soms ook vader, te zijn geweest, of dit later ook weer kan doen. Ik geloof dat het prima is om niet in al die levens kinderen te hebben. Alles heeft zijn eigen tijd, zijn juiste moment. Dat maakt ook dat ik geen druk voel.
Mijn weg in mijn eigen spirituele visie wordt steeds steviger, net als de duidelijkheid over hoe ik de toekomst voor me zie qua kinderen: ik ben met liefde en plezier de tante van mijn (achter)neefjes en nichtje, van die van mijn lief en van kinderen van een paar vrienden. Met hen kan ik eindeloos genieten van hun rijke innerlijke belevingswereld die ik zelf zo goed ken, uit het verleden net zo zeer als uit mijn heden. Ik geniet van hun visie, hun wijsheid, hun plezier en ga graag met hen op avontuur en fantasiespellen spelen. Ik ben zoveel liever tante dan mama.
Je eigen midden vinden in een wereld vol meningen
Wat het soms lastig maakte om stevig in mijn eigen beleving of onderzoek te blijven staan, zijn bepaalde vragen en opmerkingen uit de buitenwereld. Niet altijd, en zeker niet bij iedereen (mijn intimi niet bijvoorbeeld; ze zijn liefdevol en respectvol), maar commentaar uit de periferie: daar kon ik wel eens van balen. Geen kinderwens hebben riep wel wat op.
Later ontdekte ik dat irritaties hierover vooral terugspiegelden dat ik zélf nog niet voldoende helderheid of stevigheid had in mijn eigen visie en verlangen. Niettemin was het ook weleens gewoon vervelend als ik het gevoel had niet gesnapt of geaccepteerd te worden zoals ik was.
Opmerkingen over geen kinderwens hebben
- Maar je zou zo’n leuke of goede moeder zijn! – dat denk ik zelf ook, maar ik doe het ook oprecht heel goed in de bedrijfskantine van de Bereden Politie; je doet niet alles waar je goed in bent.
- Misschien krijg je er later spijt van en dan kun je niet meer terug – deze is tricky omdat je alleen je gevoel van dit moment en tot nu toe hebt om je keuze op te baseren, en je inderdaad nooit zeker weet of je er geen spijt van krijgt.
- Je wilt later toch niet alleen overblijven? – bedankt voor het projecteren van je eigen onzekerheid over of mensen je een leven lang leuk genoeg zullen blijven vinden om mee om te gaan. Laat ik er gewoon voor waken dat ik geen ouwe zeurende zuurpruim word, dan komt dat allemaal wel goed. Kinderen zijn geen sociale verzekering.
- Kinderen vinden je leuk! – Ik hen ook, maar dit betekent nog niet dat ik moeder wil worden. Ik vind meer mensen leuk, die neem ik ook niet in huis.
- Het is egoïstisch om geen kinderen te willen krijgen. – Erg makkelijk oordeel dit. En helaas veel gehoord. Jammer! Kinderen willen of niet willen heeft beide meestal te maken met intrinsieke motivatie. Het ene is niet meer of minder egoïstisch/egocentrisch dan het andere. Dit soort oordelen polariseert en verdeelt, terwijl de wereld juist zo’n prachtig bont pallet is aan verschillende levenspaden en mensen. Willen we de kinderen en volwassenen van deze aarde niet inspireren met een breed spectrum aan mogelijkheden? Vader of moeder worden, geen vader of moeder worden, etc. Kortom: vrijheid om zelf te kiezen?
- Maar je bent een zorgzaam type, dan past het moederschap toch juist goed? – Nee, voor mij niet. Ik wil juist leren om iets minder zorgzaam te zijn. Mijn grootste valkuil in het moederschap zou zijn dat ik mezelf wegcijfer en dan veel te weinig aan mezelf toe kom. Mijn patroon van de ander eerst zou op geen enkele plek meer tot haar recht komen dan in het moederschap.
- Het hoort erbij, het is de biologie die voortplanting ingeeft. Als je daar niet in meegaat, ben je tegen de natuur aan het in gaan. – Gelukkig weten we bíjna allemaal dat we net iets meer zijn dan alleen een biologisch organisme. Van mijn vader heb ik het voorbeeld gekregen om met de stroom van het leven mee te gaan. Biologie is daar een onderdeel van, niet het hoofdthema.
Kritiek komt alleen binnen op je eigen twijfels en onzekerheid
Ik voelde hoe mijn stevigheid was vergroot toen dit soort vragen geen wiebeligheid meer veroorzaakten. Hierin heb ik ook wel steun ervaren aan het boek Echte vrouwen krijgen een kind. Bewuste kinderloosheid is een topic dat nauwelijks beschreven is helaas. Dit vond ik één van de betere boeken over dit thema.
Eerder merkte ik al hoeveel goed het mij, en ook mijn partner, deed dat iemand hier onderzoek naar gedaan had en persoonlijke ervaringen deelde over hoe het is om geen moeder of vader te willen worden. Het was ook fijn dat mensen in mijn directe omgeving dit boek ook wilden lezen; daardoor snapten ze nog wat meer van hoe het is om als één van de weinigen in de groep geen kinderwens te hebben.
Het is niet verkeerd om te twijfelen of niet te willen
Uit ervaring kan ik je zeggen: er is niks mis met je als je twijfelt of geen kinderwens hebt. Iedereen loopt zijn of haar eigen levenspad. En het mooie, en tegelijkertijd ook het uitdagende, van deze tijd is dat we zoveel vrijheid hebben om zelf te kiezen. De kerk legt het ons niet meer op. Net als de financiële onafhankelijkheid van vrouwen die ervoor zorgt dat ze voor verschillende rollen in het leven kunnen kiezen. Vroeger lag die keuze al redelijk vast.
Veel vrijheid brengt ook veel verantwoordelijkheid met zich mee: in dit geval om zélf van binnenuit keuzes te maken. Dat is iets dat we in deze tijd te leren hebben.
Kies jouw eigen pad
Voor mijn gevoel komt deze proef in het leven voor mij nu op haar einde. Het mooie is dat daarom juist nu steeds meer jonge vrouwen op mijn pad komen die in coaching vragen hebben rondom dit wezenlijke thema, of die bijna zeker weten dat ze geen kinderwens hebben. Met liefde en plezier loop ik een stukje met hen op om ze te helpen hun eigen pad en verlangen hierin te ontwaren.
