Ik deel in dit blog de vijf meestgestelde vragen over coaching. Ik heb zo vaak gehoord dat deze vragen mensen in de twijfelstand houdt, dat jij het misschien ook wel herkent. Misschien helpt het jou om een knoop door te hakken en contact op te nemen met een coach. Als voormalige twijfelaars eenmaal coaching krijgen, horen andere life coaches en ik vaak: Wat zonde dat ik eerst maanden heb zitten piekeren over of ik nu wel of geen coach zou zoeken. Dit had ik echt eerder moeten doen.
Moedige, eerlijke twijfelaars: hulde
Ik wil hier heel graag bij zeggen: ik vind jullie allemaal moedig en vol lef. Echt, ik bewonder alle twijfelaars, alle mensen die goed nadenken over of coaching hen wel iets te bieden heeft. Mensen die zich de vraag stellen: Kan ik dit zelf oplossen? Is er nog iets wat ik zelf kan proberen? dat vind ik mooi. Het toont de moed en de wil om een probleem te onderkennen en mogelijke oplossingen zelf te verkennen. Aspecten die ook in coaching heel handig van pas komen.
Geef jezelf de ruimte
Minstens zo krachtig en moedig vind ik het als mensen van zichzelf durven te accepteren dat sommige dingen op dat moment niet lukken. Omdat het teveel is, te ingewikkeld of te spannend. Of omdat er nog wat kennis of inzicht mist om iets te kunnen ontgroeien. Als je jezelf de ruimte geeft om niet alles zelf meteen te kunnen of weten, word je realistischer en zachter voor jezelf. Het is ook moedig om je kwetsbaar op te stellen naar een ander mens, en dat is volgens kwetsbaarheidsonderzoeker Brené Brown een uitdaging op zich.
Een coach die coaching krijgt: practise what you preach
Vroeger leerde ik deze les van mijn ouders: Je kunt jezelf niet aan je eigen haar uit het moeras trekken waar je in vastzit. Veel kun je zelf, maar ieder mens heeft een uniek, eigen ‘moeras’, en iemand anders kan je helpen daaruit te komen. Ik ervaar dat ook zo. Eerst probeer ik het zelf, en dan kijk ik hoever ik kom. Zo worden veel dingen opgelost, maar inderdaad niet alles. Dat is een moment om hulp van buiten in te schakelen.
En ik vind het fijn om in zulke situaties gebruik te kunnen maken van de expertise en ervaring van een ander. En natuurlijk het andere en eventueel grotere referentiekader. Dat kader van waaruit iemand me uit andere perspectieven kan laten kijken of vragen kan stellen die ik mezelf nog niet gesteld had. Het verrijkt me eigenlijk altijd. Door het vaker te doen zakt schaamte erover weg.
Het gezin van herkomst
Het hielp ook dat allerlei vormen van hulpverlening, life coaching, therapie, etc., in mijn geboortegezin als normaal werd gezien. Iedereen deed wel eens wat op dat gebied, en er werd ook open over gesproken. Dat is niet in elk gezin het geval, wat het vaak moeilijker maakt om de stap te nemen.
Deze credo’s kunnen je bijvoorbeeld belemmeren om hulp te zoeken:
- Niet lullen, maar poetsen
- Je moet je eigen boontjes doppen
- Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg
- Anderen zijn niet te vertrouwen, je kunt alleen van jezelf op aan
Wat zou jouw credo zijn, als je er zelf een zou kunnen bedenken die fijner voelt?
1. Ik aarzel omdat ik niet precies weet wat er aan de hand is
Q: ‘Ik weet niet precies wat er nu met me aan de hand is. Daarom twijfelde ik of ik wel met coaching moest beginnen. Als ik tenslotte zelf niet precies weet wat er speelt en wat ik wil, hoe kan een ander dat dan wel weten?’
A: ‘Ik kan me heel goed voorstellen dat iemand een tijd blijft nadenken en analyseren voor hij of zij een stap naar een coach zet. Vaak vind je dat je toch tenminste moet weten waarvoor je komt, als je jezelf al toestaat om er support bij te vragen. Ik snap dat iemand met een vaag gevoel van ontevredenheid blijft aarzelen of een coach die ontevredenheid dan wél kan duiden. Toch is het mooie van coaching dat we samen op verkenning gaan, om alle informatie rondom dat vage maar vervelende gevoel helder te krijgen. Samen maken we van die verschillende losse puzzelstukken een overzichtelijke puzzel. De wirwar van gedachten, verlangens, angsten en overtuigingen komen helder samen in een overzichtelijk beeld. Je hebt meer overzicht en inzicht in wat er nou precies speelt en alleen al daardoor ervaar je meer rust in je hoofd. Daarna kun je vaak makkelijker keuzes maken of dingen juist loslaten.’
2. Mijn ontevredenheid is niet terecht, ik zou gelukkig moeten zijn
Q: ‘Ik heb het idee dat ik niet moet zeuren. Er is zoveel in mijn leven dat goed is, ik zou dankbaar en gelukkig moeten zijn, zeker als ik mijn situatie vergelijk met die van sommige anderen. Maar ik ben toch niet echt gelukkig. Ik schaam me om dit te zeggen, en om zo’n suffe reden naar een coach te gaan. Maar ik kom er zelf toch ook niet goed uit.’
A: ‘Het kan naast elkaar bestaan: ja, er is ongetwijfeld heel veel om tevreden mee te zijn in je leven. Vaak is er genoeg dat goed werkt en fijn voelt. Dingen die je daarom graag wilt laten zoals ze zijn. Daar blijven we dan ook vanaf in de coaching, we waarderen ze hoogstens. Maar dat er acht van de tien dingen goed lopen en twee niet, wil niet zeggen dat jij je dan geen zorgen mag maken of ontevreden mag zijn over die twee andere dingen. Of dat je alleen maar mag kijken naar de acht succesverhalen. Natuurlijk mogen die andere twee ook onderzocht worden: Wat speelt daar? Waarom ben je door die twee punten minder tevreden? Hoe belangrijk zijn die onderwerpen blijkbaar? Wat kun je daarover leren en indien nodig bijsturen?
Biologische programmering speelt een rol in zorgen maken
Je bent biologisch zelfs zo geprogrammeerd om je bezig te houden met risico’s en gevaren, tegenvallers en ellende, om je levensduur te bevorderen. Dus gek is het ook niet. Wel kan er een les uit voortkomen die te maken heeft met leven in het nu. Een veelvoorkomende valkuil is dat je steeds bezig bent met het verleden en de toekomst en daarin ons geluk of onze tevredenheid over het leven voorwaardelijk maken van omstandigheden. Als ik dat huis heb of die baan; dán ben ik gelukkig. Daar kan je van leren dat geluk ook in dit moment te vinden is.
Een andere valkuil die erg aan deze tijd gekoppeld is, is het idee dat we constant op een roze wolk door het leven moeten gaan. Intens en constant geluk is het nieuwe succesvol, is de nieuwste vorm van status. Dat is onrealistisch en zet ons gigantisch onder druk. De vraag is: Hoe kunnen we tegenwind in ons leven omarmen? Hoe kunnen we ermee omgaan? Wat leert het ons? Hoe kunnen we bij zwaar weer goed voor onszelf zorgen en achterhalen wat we nodig hebben om het goed door te komen? In coaching onderzoeken we samen waar je ontevredenheid vandaan komt en wat we eraan kunnen doen.
3. Zolang ik het niet hardop zeg, voelt het als minder waar
Q: ‘Ik had steeds het idee dat als ik het niet hardop zou uitspreken, ik het probleem wel kon negeren en dat het dan weg zou zakken. Als ik hard werk en veel afleiding zoek, eigenlijk steeds bezig ben, hoef ik het niet zo te voelen. Nu ik het hardop zeg, voelt het alsof het nog meer waar is geworden. Of ik pas nu écht een probleem heb en er iets mee moet doen.’
A: ‘Het is een heel menselijke neiging om iets onaangenaams niet te willen voelen, en het met een hoop creativiteit of juist automatisme te by-passen, in de hoop dat iets vanzelf over gaat. Soms is dit ook zo, maar lang niet altijd. En dan doet het inderdaad eerst even meer pijn, alsof je een pleister van een wond aftrekt, waarna het beter, sneller en mooier kan helen. Erover praten is voor veel mensen een grote stap. Ik snap dat, want ik herken het van mezelf en vele anderen. Toch blijkt keer op keer dat dit een heel effectieve weg is voor verbetering. En ook dat vooral die eerste stap lastig is, maar dat het daarna makkelijker wordt. Dat het oplucht en fijn is om het probleem niet langer binnen te hoeven houden. Het voelt vaak ook prettig om ermee aan de slag te gaan, omdat je er dan niet meer voor hoeft weg te duiken. Alsof je weer de actieve kat bent, en niet langer de muis die door de kat achtervolgd wordt.’
4. Coaching is een zwaktebod; dit moet ik zelf kunnen
Q: ‘Ik zou hier eigenlijk niet moeten zitten. Dit zou ik zelf moeten kunnen oplossen. Een coach in de arm nemen voelt een beetje als toegeven dat je het zelf niet kunt. Het voelt alsof ik faal, of alsof er iets mis met me is.’
A: ‘Ik hoop dat je jezelf wat ruimte gunt om te onderzoeken en zelf te ervaren of coaching krijgen werkelijk als falen voelt. Het is vaak de perceptie die we ergens van hebben die in de weg zit, niet het middel, coaching in dit geval, zelf.
In coaching lost een coach je probleem niet op, dat doe je zelf. Je komt meer aan het roer van je eigen leven staan dan je daarvoor stond en kunt daarna nog meer zelf dan je al kon. Er ontstaat dus een groter zelfsturend vermogen en we werken met inzichten en wijsheid die jijzelf inbrengt. Die haal ik boven door je de juiste vragen te stellen en samen oefeningen te doen die bijdragen aan het behalen van jouw leerdoel. Het idee dat je faalt, kunnen we ook onderzoeken: waar heb je die overtuiging opgedaan? En hoe waar is het vandaag de dag nog voor je? Omdat belemmerende overtuigingen zoveel mensen in de weg zitten, bied ik hier een speciale sessie voor aan: De Krachtige Veranderingen sessie.
5. Ik schaam me omdat ik waarschijnlijk de enige ben
Q: ‘Ik heb het idee dat ik de enige ben die met zoiets stoms rondloopt. Niemand anders zou zich hier waarschijnlijk druk over maken. Je vindt dit vast heel stom om te horen.’
A: ‘Zowel in de coachpraktijk als in mijn privéleven heb ik nog nooit van een probleem gehoord dat helemaal nieuw en dus uniek voor me was. Veel mensen denken helaas dat ze de enige zijn die ergens mee rondlopen, en houden het daarom veel langer bij zich dan prettig voelt. Vaak is dat uit schaamte en onwennigheid. Als je dit herkent: ga er gerust van uit dat je níét de enige bent. En zelfs als je wel de enige of eerste zou zijn: zou dat dan heel erg zijn? Zou het daarom beter zijn om het stil te houden? Of zou je het toch liever onderzoeken, zodat je er misschien niet meer zo veel last van hoeft te hebben? Dat zou ik je met heel mijn hart gunnen.’
