Ik denk dat iedereen op een bepaald vlak een perfectionist is, of het nu gaat om hoe jij je werk aanpakt, hoe je de was doet of hoe streng je voor jezelf bent. Hoewel het helemaal geen negatieve eigenschap is, kan het je flink in de weg zitten als het je tegenhoudt om ergens mee te beginnen. Ik zal het uitleggen aan de hand van een voorbeeld:
Een opgeruimd huis = een helder hoofd
Een young professional had mijn hulp in de vorm van opruimcoaching ingeschakeld en ze wilde graag zo snél mogelijk afspreken. De knop was om. De rommel die zich afgelopen jaren in haar appartement had verzameld moest nu maar eens grondig aangepakt worden. Was het de lente die voelbaar in de lucht hing of had dit meer met haar persoonlijke ontwikkeling te maken?
Perfectionisme = Droom versus realiteit
We begonnen met de slaapkamer. Enthousiast vertelde ze hoe ze haar slaapkamer het liefst wil inrichten: een inklapbaar bed, verder zo leeg mogelijk, misschien één rek met kleding, een plank met luxe handdoeken in dezelfde kleur en grootte, alle meubels duurzaam en van natuurlijke materialen. Het licht is het belangrijkst: een papieren kamerscherm filtert het daglicht, zodat er een Japanse, serene sfeer ontstaat. De realiteit was anders: de zware gordijnen dicht, de sfeer bedompt. Het bed tegen een muur, en tegen de drie overgebleven muren stonden lage kasten met losse dozen tegen elkaar opgestapeld. Ik zag een overvol kledingrek, kleine accessoires lagen her en der verspreid en een kartonnen doos diende als nachtkastje.
Ze zag zelf ook dat het verschil tussen de twee beelden enorm was en dat is precies wat haar zo onrustig maakte. Hoe frustrerend moet het zijn als je als perfectionist zo’n duidelijk beeld hebt van hoe je het wilt, en de realiteit staat daar zo ver vanaf? Het zal heel dubbel voelen om elke avond weer die slaapkamer in te stappen om te gaan slapen. Elke avond word je geconfronteerd met je eigen gedachten over hoe het zou moeten zijn. Je zou zeggen dat dit de ultieme reden is om de uitdaging aan te gaan. De noodzaak is zo groot dat uitstellen niet langer kan.
Waarom perfectionisten niet beginnen
Beginnen met schoonmaken, met doos voor doos uitzoeken of…? Duidelijk is wel dat het ultieme droombeeld niet in één dag tevoorschijn getoverd kan worden. Alleen al het zoeken naar een papieren kamerscherm neemt veel tijd in beslag. En dat is precies waarom perfectionisten niet beginnen met opruimen. De tussenfases die nodig zijn om tot het eindresultaat te komen zijn niet perfect. Dan lijkt het makkelijker om alles maar bij het oude te laten…
Perfectionist: leer tussenfases omarmen
Een perfectionist zal het herkennen: de tussenfases en het nog niet af zijn geeft onrust. Voordat je nieuwe spullen kan gaan uitzoeken, moeten er eerst nog zoveel andere stappen gezet worden. Naast dat het lastig is om dat overzicht zelf te bewaren, vergt het veel geduld om op te ruimen. Een coach of goede vriend(in) aan wie je kunt rapporteren is heel motiverend. Hoe sta je er nu voor? Wat heb je gedaan en wat moet er nog gebeuren? Samen orde scheppen in het proces. Want dat is het: een overgangsperiode waarin alles open gegooid wordt en je jezelf kan laten verrassen. Het is een positieve vicieuze cirkel: hoe meer je loslaat, hoe meer ruimte er ontstaat. Misschien wel ruimte voor het inzicht dat ook deze kleine stap op zichzelf al perfect is.
Uit suddertijd ontstaat perfecte vorm
Na drie uur samen opruimen, zag de kamer er al een stuk leger en aantrekkelijker uit. De gordijnen wijd open, flink wat stof opgezogen en er stonden drie vuilniszakken klaar om naar de kringloopwinkel gebracht te worden. En belangrijker nog: ze besefte dat het waarmaken van haar droom gewoon wat meer tijd nodig heeft. Zoiets moet sudderen. Het zal precies volgens de goddelijke perfectie vorm krijgen. Ik weet zeker: op een dag loopt ze het mooiste papieren kamerscherm tegen het lijf en wordt ze wakker in de hierboven beschreven slaapkamer.
