Lui, verwend en ze hebben veel aandacht nodig; zo worden millennials regelmatig door hun collega’s bestempeld. Vaak met enige teleurstelling want we keken zo uit naar die frisse blik. Voor mij was dit aanleiding om op onderzoek uit te gaan. Dit leidde onder andere tot een publicatie in het HRD vakblad O&O. Voor Careerwise geef ik in deze vierdelige serie: Zo leren millennials antwoord op de vraag: hoe haal je het beste in millennials naar boven op de werkvloer? Ik deel het model wat ik daarvoor ontwikkelde op basis van onderzoek, en geef tips voor begeleiding. In dit eerste deel de noodzakelijke basis voor een goed begrip van mijn model: Wat zijn generaties eigenlijk?
Wat zijn generaties: de drie elementen
Om millennials te begrijpen, gaan we eerst een stap terug: wat zijn generaties nu precies? Socioloog Karl Mannheim legde eind jaren twintig in de vorige eeuw, de basis voor de moderne generatietheorie. Volgens Mannheim zijn er drie elementen waardoor generaties ontstaan. In dit artikel nemen we de drie elementen door:
1. Generatiepositie
Het eerste element is generatiepositie. Dit zijn leeftijdsgenoten; een groep mensen die in dezelfde periode is geboren. Dit noem je ook wel een cluster van geboortecohorten.
2. Generatiesamenhang
De geboortecohorten zijn zich er nog niet van bewust dat zij met elkaar een generatie vormen. Dit bewustzijn komt pas in de generatiesamenhang. Generatiesamenhang ontstaat onder invloed van gezamenlijke ervaringen van historische gebeurtenissen en grote veranderingen.
Wanneer vormen we ons als mens?
Er is wel één vereiste: jongeren moeten deze indrukwekkende belevenissen meemaken in de zogeheten formatieve periode. Dat is de periode waarin we ons vormen als mens, binnen de leeftijd van 15 tot 25 jaar. Dit blijkt uit een generatie-onderzoek van Adriaansen. Hierdoor ontwikkelen zij een specifieke wijze van beleven en denken. Samenhang, dus. Als een groep leeftijdsgenoten zich van deze verbinding bewust wordt, is er sprake van een vormende generatie.
3. Generatie-eenheden
Door een groep leeftijdsgenoten wordt er niet altijd op eenzelfde manier gereageerd op het gedeelde wereldbeeld. Hier komt dan ook het derde element ter sprake: generatie-eenheden. Generatie-eenheden ontstaan meestal binnen concrete sociale groepen van een generatie. Het is een groep waarbij de leden het gedeelde wereldbeeld hebben omgezet in een gezamenlijk handelen. Ze worden dan een subgroep binnen het grote geheel. Dit gedrag trekt andere leden van dezelfde generatiesamenhang aan, maar niet iedereen. Dit maakt dat een beperkte groep binnen een generatie een kenmerkend reactiepatroon ontwikkelt.
Elke generatie een duidelijk gezicht
Het zijn dus deze generatie-eenheden, die een generatie een duidelijk gezicht meegeven. Generatie-eenheden maken dat er etiketten op een generatie worden geplakt. Dat verklaart ook waarom niet ieder generatielid uit hetzelfde geboortejaar zich binnen een generatie-eenheid kan identificeren. Er blijven altijd individuele verschillen binnen generaties.
Wat generaties delen
Na Mannheim hebben verschillende sociale wetenschappers deze generatietheorie uitgewerkt. Dit heeft geleid tot de definitie van generaties volgens dr. Aart Bontekoning: Generaties zijn leeftijdsgenoten die verbonden zijn door een gedeelde levensgeschiedenis, gedeelde omstandigheden en gedeelde invloed en beleving van de tijdgeest. Zij delen een reactie op deze tijdsgeest, die zich manifesteert in een gedeelde ontwikkeling en instelling.
Millennials en leren
Om tot mijn model te komen hoe millennials leren, ga ik in mijn volgende artikel in op maatschappelijke trends die van invloed zijn op specifiek gedrag van millennials. Waarom doen ze zoals ze doen.
Een publicatie over dit model verscheen eerder in o&o magazine – voor opleiding & ontwikkeling. Tevens deel ik praktijkervaring met het model in presentaties en (theater)workshops samen met Careerwise.