Generatie Z bestormt de werkvloer en het lijkt erop dat ze een behoorlijk eisenpakket en hoge verwachtingen hebben. Door de krapte op de arbeidsmarkt ontstaat ook de ruimte om kritisch te zijn. Daardoor kan het een flinke klus zijn om die gewilde jonge werknemers aan boord te krijgen én te behouden.
Een traineeship aanbieden blijkt een beproefd middel om jongeren aan te trekken en te behouden. Bij starters op de arbeidsmarkt heeft alleen al het woord traineeship al een enorm aantrekkelijk imago en tegelijkertijd helpt zo’n ontwikkelprogramma om het beste uit zichzelf naar boven te halen. In dit artikel leg ik je uit wat een traineeship volgens ons inhoudt en geef ik een aantal tips wat belangrijk is voor een sterk programma-ontwerp. Zodat je als kandidaat én organisatie eruit haalt wat erin zit.
Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik?
Bekend voor de levensfase waarin jongeren zitten is de zoektocht naar ‘wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik?’ Vragen die al sinds de start van Careerwise terugkomen. Maar nog nooit lijken ze zo sterk aanwezig als bij deze generatie. Aangejaagd door de wens om gelukkig te zijn en te willen bijdragen, lijkt de zoektocht langs existentiële vragen en richting een life purpose momenteel sterker dan ooit. We waren dan ook niet verbaasd toen tijdens de vijfde editie van ons Young Professional Onderzoek bleek dat ontwikkeling dé reden is waarom millennials en Generatie Z werken. Ze zijn voortdurend op zoek naar richting, perspectief en een daarbij passend persoonlijk groeipad.
Een win-win voor young professional én organisatie
In het Young Professional Onderzoek vroegen we aan ruim 2.500 Nederlandse young professionals:
In de ideale situatie werk ik omdat…
- het mij de kans biedt om nieuwe dingen te leren.
- het me voldoening geeft.
- het me een gevoel geeft ergens aan bij te dragen.
Maar liefst 96% (!) van de jongeren koos voor leren & ontwikkeling op nummer één. Niet gek dus dat traineeships en talentontwikkelingsprogramma’s zo ontzettend populair zijn. Jongeren van nu werken niet puur voor geld, macht of status. Dat zijn motivatiefactoren van eerdere generaties. Uiteraard is salaris wel van belang maar het is genoeg om jong talent marktconform te betalen. Millennials en Generatie Z zoeken ontwikkeling, voldoening en willen op een positieve manier bijdragen. Een traineeship of talentontwikkelingsprogramma waardoor zij zich versneld persoonlijk en professioneel kunnen ontwikkelen, sluit aan op deze wensen en is een win-win voor starters, young professionals én organisaties.
Dit is een traineeship
Er zijn veel interpretaties van de term traineeship. Wat ons betreft is een traineeship een ontwikkelprogramma voor startende jonge talenten binnen een organisatie. Bijvoorbeeld: Bedrijf A neemt tien hoogopgeleide starters aan en zij starten allemaal in september. Een traineeship is over het algemeen een één- of tweejarig programma. Wij adviseren altijd dat de jongeren tijdens de looptijd een duidelijk omschreven functie of rol vervullen. Ondertussen volgen zij af en toe trainingen en doorlopen zij zo het ontwikkeltraject.
Het verschil met een talentontwikkelingsprogramma
De termen traineeship en talentontwikkelingsprogramma worden door elkaar gebruikt. Wij maken daarin een onderscheid. Een talentontwikkelings- of young professionalprogramma is wat ons betreft een programma gericht op twintigers of (begin) dertigers die doorgaans al binnen de organisatie werkzaam zijn en nog relatief aan het begin staan van hun loopbaan staan. Het programma helpt bij het ontdekken van je talenten en hoe je jouw talent zo goed mogelijk tot zijn recht laat komen. Belangrijk want jongeren die zich bewust zijn van hun talenten én deze weten in te zetten, zijn minder vaak ziek, voelen zich gelukkiger en zelfverzekerder, zijn meer betrokken bij de organisatie en ervaren meer werkplezier. Als je weet waar je goed in bent en je kunt dat op een fijne manier doen, dan is de kans groot dat je meer impact maakt.
Het traineeship
Het traineeship is wat ons betreft een specifieke variant van het talentontwikkelingsprogramma. Het is namelijk gericht op starters en bijna starters op de arbeidsmarkt. En hoewel we vanuit de vroegere management traineeships geneigd zijn te denken dat jongeren van rol, opdracht of zelfs organisatie moeten wisselen tijdens een traineeship, zien wij daarvan de toegevoegde waarde niet. Het doorwisselen is een middel en geen doel op zich. Vaak is het argument dat organisaties variatie willen bieden aan de starters om zo hun blik te verbreden. Dit doel kan volgens ons ook op andere manieren worden bereikt. Daarbij zitten er ook nadelen aan en die wegen wat ons betreft zwaarder. We leggen dit uit in onze whitepaper 10 tips bij het opzetten van een traineeship.
Een programma om jezelf persoonlijk & professioneel te ontwikkelen
Beide zijn dus talentontwikkelingsprogramma’s die bij ons bestaan uit trainingsdagen, ontmoetingen tussen de deelnemers, gerichte ontmoetingen met anderen, huiswerk en alledaagse uitdagingen in de eigen werkcontext. Tijdens een goed programma voor millennials en Generatie Z staat wat ons betreft persoonlijke ontwikkeling centraal. Als de jongeren eenmaal weten wat hen drijft, waar ze goed in zijn en wat ze willen, volgt daaruit intrinsieke motivatie en ambitie om zichzelf vakinhoudelijk of professioneel verder te ontwikkelen. Een mooie bijvangst aangezien wij regelmatig zien dat deze vormen van ontwikkeling al sterk overwogen in het begin van traineeships of young professional programma’s worden aangeboden, waardoor de kans bestaat dat jongeren zich niet gemotiveerd voelen en weinig opsteken.
Het resultaat
Een effectief traineeship, talentontwikkelings- of young professionalprogramma, hoe je het ook noemt of labelt, levert je een loyale, sterk ontwikkelde groep jong talent op die impact maakt, vernieuwing brengt binnen je organisatie, minder verzuim vertoont en langer bij je organisatie blijft. Om de effectiviteit en het rendement van zo’n programma te verhogen is het goed om de doelen voor een grotere groep belanghebbenden dan enkel de deelnemers duidelijk te hebben en in het programma-ontwerp te borgen. Denk aan leidinggevenden, senior collega’s, het management van de afdeling of organisatie als geheel. Wat maakt zo’n programma voor iedereen geslaagd? Hoe je dit aanpakt, leggen we uit in onze whitepaper 10 tips bij het opzetten van een traineeship.
