Wanneer heb jij voor het laatst gefaald? En hoe erg was dat nou eigenlijk echt? Wat heb je er toen van geleerd? Want falen is waar leren begint. We willen op de werkvloer allemaal dat er geleerd wordt; en toch is fouten maken nog vaak een taboe. Iets waar we stiekem bang voor zijn. Maar het één kan niet zonder het ander. Vooral jongeren worstelen hiermee. Uit Young Professional Onderzoek blijkt dat zij alles perfect willen doen. Dus hoe ga je om met imperfectie bij jongeren? Hoe kan je young professionals binnen je organisatie meer vanuit ontspanning, plezier en voldoening laten werken zodat je hun volle potentieel benut? En je daadwerkelijk een lerende organisatie creëert.
Waarom perfectionisme een probleem is
De verwachtingen waaraan de jongeren het meeste lijden, zijn de verwachtingen van zichzelf, blijkt uit onderzoek. De drie moeilijkste verwachtingen die jongeren van zichzelf hebben, zijn:
- Alles perfect moeten doen
- Succes moeten hebben
- Altijd zinvol moeten zijn
Continu aan die hoge verwachtingen van zichzelf moeten voldoen, zorgt voor de ultieme vorm van stress van binnenuit. Het is nooit genoeg, het kan altijd beter en je moet continu AAN staan. Die stress zorgt voor een verhoogde kans op een burn-out.
Millennials en Generatie Z’ers willen alles: én gezonder eten én gezellig borrelen met vrienden, én helemaal voor hun carrière gaan én meer tijd met familie en vrienden doorbrengen, én mindful leven én alle notificaties lezen. Dat gaat niet; maar dat kunnen ze moeilijk accepteren omdat ze denken dat andere jongeren dit wel kunnen. Hun enorme drang naar geluk en perfectie maakt ze in deze imperfecte wereld vaak alleen maar ongelukkiger.
Imperfectie omarmen als oplossing
Remko van der Drift noemt de problemen die ontstaan uit perfectionisme: perfectiestress. Imperfectie omarmen haalt die stress weg en geeft ruimte. Het creëert een compleet andere cultuur. Bijvoorbeeld:
- Als wij als team iets moeten opleveren, en iedereen gaat voor een 9,5 voor zijn/haar onderdeel; dan wordt het niets. Het blokkeert. Uiteindelijk levert niemand iets in; of wel, maar dan met een hoop stress en veel uren werk. Als elk teamlid vlot iets voor een 7’tje op tafel legt, kan je samen voor het geheel tot een 9,5 komen die er totaal anders (lees: beter) uitziet dan wanneer iedereen individueel voor die 9,5 gaat. Samen die 7 naar een 9,5 brengen, zorgt daarnaast ook voor meer plezier, creativiteit en teambinding.
Als je als leidinggevende het uitgangspunt hebt dat iedereen imperfect is, inclusief jijzelf, en jij je ook zo opstelt richting je team, heeft dat veel voordelen:
- Je creëert een veilige sfeer
- Er komt openheid, want onzekerheid over iets mag er zijn
- Iets imperfects vormt het startpunt voor leren en ontwikkelen in plaats van een afrekening
- Waardoor jongeren meer durven
- En ze meer zelfvertrouwen ontwikkelen
Tips om om te gaan met het imperfectie bij jongeren
Met de huidige hoge burn-outcijfers, vooral onder young professionals, en het hoge aantal jongeren dat zich regelmatig somber voelt, is meer ruimte voor imperfectie hoognodig. De kunst is om als leidinggevende te bouwen aan een cultuur van openheid en kwetsbaarheid. Millennials en Generatie Z willen graag continu feedback. Een sfeer waar fouten maken mag en waar plezier en kameraadschap overheersen, ondersteunt dat. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hier een aantal tips om snel resultaat te boeken:
1. Vrijheid vs. kaders
Jongeren zoeken duidelijke kaders waarbinnen ze een plan kunnen maken om zélf van A naar B te komen, blijkt uit Young Professional Onderzoek. Duidelijke kaders geven houvast, wat perfectiestress verminderd. Oftewel: ze willen wél de kaders en richtlijnen van wat er van hen verwacht wordt, maar vervolgens willen zij vrijheid ervaren in de letterlijke uitvoering van hun werk, hun eigen planning en aanpak hanteren dus.
2. Duidelijke doelstelling
Een duidelijke doelstelling helpt om te focussen: dít moet er bereikt worden, hier werken we naartoe. Als de doelstelling duidelijk is, haalt dat veel onzekerheid weg bij jongeren. Dáár moeten zij zich in hun werk op richten. Dat haalt gelijk veel perfectiestress weg bij randzaken.
3. Wat is succes?
Jongeren willen graag succesvol worden: maar wat is succes? Vaak ontwikkelen jongeren zich sterk, maar zijn zij zich hier zelf niet van bewust. Als een promotie uitblijft, vertrekken zij snel naar een andere organisatie omdat zo’n overstap voelt als een stap vooruit. In een persoonlijk gesprek ingaan op wat is succes voor jou, en de ontwikkeling die zij weldegelijk doormaken zichtbaar maken, maakt de jongere bewuster van zijn eigen succes. Dat verlaagt perfectiestress en voorkomt jobhoppen.
4. Regelmatig inchecken
Een jongere begint regelmatig enthousiast aan een project. In een poging een geweldig succes te maken van het project, maakt de jongere het gemakkelijk te groot. Daardoor overziet hij/zij het op een gegeven moment niet meer, of raakt de focus op het uiteindelijke doel kwijt. Gevolg bij de jongere: ik kijk er niet meer naar lalalalala en ondertussen voel ik mij ellendig en stort ik mij op andere dingen. De wens om het perfect te doen, blokkeert zo het hele project. Als leidinggevende regelmatig inchecken helpt om de focus duidelijk te houden. Als de jongere het bijvoorbeeld groter maakt dan nodig of per ongeluk een zijweg neemt, kom je dit samen snel op het spoor en kan er bijgestuurd worden.
5. Fouten vieren
De belangrijkste tool om imperfectie te omarmen is het ruimte geven aan fouten. Fouten worden hoe dan ook gemaakt. Een fout biedt dé mogelijkheid om te leren. In plaats van de negativiteit benadrukken rondom het maken van een fout, kan jij je als leidinggevende de mogelijkheid tot leren benadrukken. Dit haalt veel stress weg en geeft direct een veilige sfeer waar ruimte is om te groeien. Van: een fout is ontzettend stom. Naar: fouten maken mag. Naar: ik wil dat je fouten maakt, want dat geeft je de mogelijkheid om te leren.
6. Vier je eigen fouten
Zelf maak je ook fouten. In plaats van die voor jezelf te houden en te hopen dat niemand het merkt, is het heel krachtig om die juist wel te communiceren. Communiceer wat je fout deed en wat jullie daarvan kunnen leren. Zo leert het hele team mee en laat je zien dat fouten maken oké is en erbij hoort.
Doe dit vooral niet als leidinggevende
Deze antitips helpen juist niet:
1. Zelf laten uitzoeken
Als de jongere het volledig zelf uit moet zoeken, weet hij/zij niet wat er van hem/haar verwacht wordt. Dit zorgt voor veel onzekerheid en een drang om álles perfect te doen. Het recept voor veel werkdruk, weinig werkplezier en weinig zelfvertrouwen.
2. Sterk/negatief reageren op fouten
Sterk reageren op fouten werkt een angstcultuur in de hand. Ook negatief reageren op fouten zorgt ervoor dat een fout geen leermoment wordt. De perfectiestress is daardoor hoog.
