Christophe van der Maat (31) studeerde bestuurskunde en internationaal recht in Tilburg en werkt voor de gemeente Dordrecht en de Drechtsteden. Kort geleden heeft hij een kwart van zijn salaris ingeleverd om zijn droom te realiseren: de ‘Zelfstandig Publiek Professional’ (ZPP). Christophe staat in de finale van de verkiezing ‘Jonge ambtenaar van het jaar 2012’.
Zelfstandig Publiek Professional (ZPP)
Afgelopen zomer heb ik besloten ook bij andere organisaties aan de slag te gaan. Ik ben altijd nieuwsgierig naar hoe andere professionals bezig zijn met vraagstukken waarvoor ik ook sta. Ook weet ik dat een regelmatige ‘job-hop’ goed is voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Na vier mooie (fulltime) jaren bij de gemeente Dordrecht en de Drechtsteden heb ik mijzelf daarom uitgedaagd een ontwerp te maken van mijn ideale baan. Het resultaat… de Zelfstandige Publieke Professional.
Win-win tussen markt en overheid
We moeten ambtenaren ruimte geven om hun persoonlijke drijfveren te koppelen aan de kenmerken van het individueel ondernemerschap. Daar gaat de overheid beter van functioneren. De ZPP-vorm combineert daarom het beste van een klassieke baan bij de overheid met het zijn van ‘eigen baas’. Dit leidt tot een interessant werkveld tussen markt en overheid en tot een win-win situatie tussen werkgever en publieke professional:
- De ZPP’er neemt (voor een gedeelte) risico, geen opdracht is geen inkomsten;
- De ZPP’er werkt vanuit het normenkader zoals dat voor ambtenaren geldt, dat betekent onder andere dat de ZPP’er een ‘publiek tarief’ rekent, dat is aanzienlijk lager dan de markttarieven;
- De ZPP’er is zelf verantwoordelijk voor acquisitie, het offertetraject en de administratie;
- De ZPP’er werkt vanuit het overheidsnetwerk en kan vanuit dat netwerk permanente acquisitie voeren;
- De ZPP’er bepaalt zelf welke opdrachten hij of zij aanneemt en kan daardoor zelf het werkpakket samenstellen;
- De ZPP’er laat zich beoordelen door de opdrachtgever en zet deze beoordelingen in bij acquisitiegesprekken.
Pionieren
In de Drechtsteden werk ik samen met collega’s aan allerlei interessante netwerkvraagstukken. Zowel op het gebied van netwerkdemocratie als onze ambtelijke netwerkorganisatie. Ik wilde die opdrachten blijven doen, maar ook een start maken als ZPP’er. Met mijn vaste werkgever, de gemeente Dordrecht, heb ik daarover afspraken kunnen maken. De Provincie Noord-Brabant gelooft ook in deze nieuwe manier van werken en heeft als eerste opdrachtgever mij de kans gegeven om van wal te komen. Inmiddels ben ik een paar maanden als ZPP’er actief en mijn ervaringen tot nu toe zijn zeer positief!
Na de publicatie van een uitgebreid artikel in het blad ‘Binnenlands Bestuur’ bleek dat er volop interesse bestaat voor ZPP. Ik heb veel gesprekken gevoerd met professionals die mij vertelde dat ze met het artikel in de hand naar hun manager zijn gestapt met de mededeling: ‘Dit wil ik ook!’. Dat is enorm leuk om te horen, echt gaaf!
Inmiddels neem ik deel aan de projectgroep van de proeftuin ‘vernieuwende arbeidsrelaties’ van het Ministerie van Binnenlandse Zaken. ZPP is een van de werkvormen die we aan het ‘testen’ zijn voor algemeen gebruik binnen de overheid.
Professional als kennisdrager
Het ZPP concept zorgt voor een meer efficiënte en effectieve overheid. Het past bij het idee dat je voor de BV Nederland kunt werken en dat we beter worden in het delen en toepassen van bestaande kennis. En dat is een lang gekoesterde ambitie van de overheid! In mijn ogen is de professional zelf de belangrijkste drager van kennis. Kennis gaat circuleren als professionals gaan circuleren. Het enige wat we daarvoor hoeven te doen is onze publieke professionals de ruimte te geven. Ruimte om hun nieuwsgierigheid te volgen en zichzelf te ontwikkelen. Flexibilisering van arbeidsrelaties, ruimte voor personal branding en opdrachtgeverschap die ‘klus-hoppen’ in Nederland mogelijk maken zijn dan randvoorwaarden die vanuit de overheid geboden moeten worden.
Jong ambtenaar van het Jaar
Erg leuk dat ik donderdag aan de finale mee mag doen! Ik heb mij laten vertellen dat ik genomineerd ben door collega’s uit Dordrecht, de overige Drechtsteden en de Provincie Noord-Brabant. Toen ik dat hoorde moest ik wel even blozen. Als ik de titel win, zie ik dat vooral als aanmoediging om door te gaan met het ontwikkelen en promoten van ZPP! Ook als ik niet win natuurlijk, maar dat moet ik eigenlijk pas na donderdag vertellen.
Meer informatie over ZPP vind je op www.denetwerkstad.nl