Soms lees je een boek, waarbij alles op z’n plek valt. Tina Seelig is hoogleraar ondernemerschap en innovatie aan Standord University en schreef het boek What I Wish I Knew When I Was 20. Een boek vol loopbaaninspiratie voor starters en young professionals. Geloof me, een echte aanrader!
Maarja, waar haal je de tijd vandaan om eens een goed boek te lezen? Daarom, speciaal voor de spin-in-het-web-ik-heb-het-altijd-druk-high-potential, een overzicht van de belangrijkste tips en adviezen:
Denk in problemen en oplossingen
‘If others think your ideas are crazy, then you must be on the right track.’ Er zijn drie belangrijke factoren die succesvolle mensen onderscheiden van niet-succesvolle mensen: de mate om 1) problemen te signaleren, 2) problemen als uitdagingen te zien en 3) met creatieve oplossingen te komen. Maak er een sport van. Hoe meer problemen je signaleert en oppakt, hoe makkelijker het je afgaat. Laat je niet leiden door tunnelvisie; zet elk probleem in een breder perspectief. En bedenk: er zijn geen slechte ideeën. Wees niet bang met creatieve oplossingen te komen, ook als je denkt dat de mensen om je heen meer kennis en ervaring hebben.
Verlaat de gebaande paden
‘All the cool stuff happens when you do things that are not the automatic step.’ Of je nu net bent afgestudeerd, of al jaren meedraait: meestal is er een logische stap die je kunt maken. Bedenk dat het beklimmen van ‘de carrièreladder’ weinig zin heeft als de ladder tegen de verkeerde muur staat. Wees niet bang om eens een stap opzij te zetten. Experimenteer. Ontdek waar je goed in bent en wat je leuk vindt. Zoals Carol Bartz, de CEO van Yahoo!, ook wel zegt: “Een carrière is een piramide.” Alle kennis, contacten en ervaringen die je nu in verschillende rollen en branches opdoet, leggen de basis voor een succesvolle carrière later.
Doe wat jij wilt en niet wat anderen van je verwachten
‘When I was in my early twenties, it was surprisingly difficult for me to separate what I wanted for myself and what others wanted for me.’ We worden allemaal beïnvloed door de mensen om ons heen. Grote kans dat ook jouw omgeving een uitgesproken mening heeft over wat jij zou moeten doen. Hoe goed bedoeld deze adviezen ook zijn, zeggen ze vaak meer over de passies en angsten van de mensen die ze geven, dan over die van jou. Het ultieme advies is dan ook: doe wat jij wilt en niet wat anderen van je verwachten. Wees niet bang om adviezen naast je neer te leggen, inclusief deze!
Wacht niet op toestemming
‘What makes you think you can write a book?’ De beste manier om bevestiging te krijgen, is het niet nodig te hebben. Vaak wachten we onbewust op toestemming van ‘de gevestigde orde’ om een sprong te wagen. We wachten op het aanbod van een managementpositie als toestemming om leiding te geven, behalen van een certificaat als toestemming om jezelf expert te noemen, een succesvolle pitch als toestemming om een bedrijf te starten en aanmoediging van een coach als toestemming om een carrièreswitch te maken. De les is: wacht niet op bevestiging van anderen, geloof in je eigen kunnen en zet zelf de eerste stap. Wat is het ergste dat er kan gebeuren?
Falen hoort bij succes
‘Winners quit fast, quit often, and quit without guilt.’ Een succesvolle carrière is geen strakke lijn omhoog, maar kent vele ups en downs. Vroeg of laat loop je tegen de lamp en ontdek je de keerzijde van succes: je faalt. De belangrijkste les: blijf niet doorzetten met een project zonder toekomst, wacht niet op een ‘ja’ dat nooit gaat komen. Erken je verlies, leer van je ervaringen en ga door met je leven. Opgeven is niet altijd een teken van zwakte, maar soms het beste alternatief.
Succes = passie + talent + markt
‘Passion is a big driver. It makes us work hard to perfect our skills to excel.’ Vaak hoor je mensen zeggen: ‘volg je passie’. Goed bedoeld, maar veel te simpel en erg misleidend. Passie geeft op zichzelf geen enkele garantie voor succes en geluk. Zo kan zingen een fantastische passie zijn, maar onvoldoende aanleiding voor een succesvolle zangcarrière. De factoren ’talent’ en ‘markt’ spelen immers ook een belangrijke rol. Zo kun je talent hebben voor iets waar een markt voor is (het opstellen van een jaarrekening bijvoorbeeld), maar waar je niet erg gepassioneerd over bent . Of je hebt passie en talent voor iets waar geen markt voor is. Er gebeuren bijzondere dingen als deze drie factoren bij elkaar komen: passie, talent én vraag van de markt.
Wees zuinig op je reputatie
‘Essentially, your reputation is your most valuable asset – so guard it well.’ We leven in een kleine wereld. Grote kans dat iemand die over jouw toekomst beslist, iemand kent die jij kent. Een vorige baas of collega bijvoorbeeld. Eén telefoontje kan je volgende aanstelling of afwijzing betekenen. Het advies is dan ook: maak geen vijanden, bedank mensen die jou helpen, help anderen – ook als je daar niets voor terug verwacht en zeg ‘sorry’ wanneer dat nodig is. Een ‘slimme’ beslissing is niet perse de juiste beslissing. Bedenk hoe je een verhaal wilt navertellen in de toekomst.
Ook als ik terug kijk op mijn loopbaan tot nu toe, valt alles pas in de achteruitkijkspiegel op z’n plek. Mijn belangrijkste les was dan ook: wees niet bang om een ‘verkeerde’ beslissing te nemen. Alle ervaringen hebben uiteindelijk een reden.
Wat waren de belangrijkste lessen uit jouw loopbaan?