Kort geleden volgde ik een masterclass over stemgebruik bij Mariska Wessel van Voicematters. Daar leerde ik dat mijn stem een persoonlijke visitekaartje is waarmee je kunt beïnvloeden of, hoelang en met welk gevoel mensen naar je luisteren. Voor een authentieke, persoonlijke presentatie is je stem dus van enorm belang. Dit is wat ik leerde.
Je stem trainen
Je stem is een instrument dat je kunt trainen. Je ervaart je stem zelf anders dan de mensen om je heen. Herinner jij bijvoorbeeld de laatste keer dat je jouw stem op video hoorde? Zo klinkt je stem in het echt. Niet schrikken, voor jou klinkt het gek, maar dat valt allemaal wel mee.
Zo’n video is heel geschikt om je stem te trainen. Neem jezelf eens op terwijl je een telefoongesprek voert. Of vraag iemand jou te filmen of op te nemen terwijl je een presentatie geeft. Super spannend, maar zo leer je wel veel over je eigen stem. Hoe komt het over? Wanneer gaat je stem omhoog en wanneer omlaag?
Tip: luister eens naar je eigen voicemail. Hoe komt die over? Praat je niet te snel?
Stemgebruik in verschillende situaties
Je past je stemgebruik automatisch aan op de situatie. Op een feestje mag je best wat luidruchtig zijn. Maar als je tijdens een plechtigheid echt iets moet zeggen tegen je buurman, fluister je.
Daarnaast is het ook goed om je stemgebruik aan te passen aan de context en je doel. Ben je in een groep waarin iedereen hard praat, dan doe je vanzelf mee. Of misschien is er wel iemand aan het boren, waardoor je wat harder praat dan normaal.
Daarnaast zet je je stem bewust in, afhankelijk van het doel dat je hebt. Wil je iemand overtuigen? Dan is je stem wat hoger. Barst er iemand in huilen uit en sla je een arm om diegene heen; dan praat je rustig en met een lagere stem.
Stemgebruik als strategie
Je kunt je stem voor je laten werken. Tijdens een speech of presentatie kun je bewust momenten creëren waarmee je de aandacht naar je toe trekt. Bijvoorbeeld als je iets extra belangrijks wilt zeggen of wanneer je ziet dat de aandacht van het publiek afdwaalt.
Dit doe je bijvoorbeeld door je stem lager te laten klinken. Veel mensen worden zenuwachtig van het belangrijke punt of beweeglijker publiek, en gaan dan juist hoger praten. Praat rustig en laag; zo heb je meer impact. Gebruik je stem als krachtbron.
Stilte
Ga jij het liefste aan één stuk door als je aan het woord bent? Dan ben je er maar vanaf? Begrijpelijk, maar dan is het een uitdaging om stiltes te laten vallen. Een stilte tijdens een presentatie of een speech heeft meerdere doelen:
- Je creëert spanning: wat gaat er komen?
- Na een onthulling, veel of ‘schokkende’ informatie is het nuttig om een stilte te laten vallen. Zo krijgt je publiek even de tijd om de informatie te verwerken.
- Als je lang aan het woord bent, is het verstandig om af en toe een stilte te laten vallen. Bijvoorbeeld als je naar een ander onderwerp overstapt of een volgend onderdeel. Anders houdt je publiek het niet vol tot het einde van je verhaal.
- Een ander voordeel is dat het jezelf even rust en ruimte geeft. Misschien haal je te snel adem door de spanning en voel je dat je buiten adem raakt. Neem dan steeds 1 of 2 seconden pauze en haal bewust adem. In jouw hoofd voelt dat heel druk, maar je ademhaling komt op orde en je publiek krijgt de kans je informatie te verwerken.
Stemvoorbeelden
Echte ‘stemvoorbeelden’ zijn Barack Obama en Brené Brown. Zij gebruiken hun stem heel bewust en dit is mooi te zien in hun speeches. Ga er eens een uurtje voor zitten en let op de inhoud én hun stemgebruik. Je leert hier veel van. Een klein voorproefje? Bekijk dan deze trailer van Brené Brown:
Ik heb mooie inzichten en tips opgedaan uit deze masterclass en meteen mijn voicemail aangepast!